Tunnelbovenleiding

Op de modelbaan is het hoofdspoor voorzien van bovenleiding. Op het zichtbare gedeelte wordt de bovenleiding gebouwd met onderdelen van het merk Sommerfeld, naar Duits voorbeeld. Bij de niet zichtbare gedeelten (lange tunnels en schaduwstations) is het niet aangewezen om deze toch min of meer fragiele bovenleiding te gebruiken. Daarom ben ik op zoek gegaan naar een alternatief.

Je kan alles zelf te bouwen. De portalen kan je maken uit hout of metaal, of een combinatie van hout met draadstangen. De bovenleiding kan je maken van koperdraad. De bevestiging van de koperdraad aan het portaal doe je door een kopen vijsje in het portaal te bevestigen en in de slip van de kop van de vijs de bovenleiding vast te solderen.

Ik heb een poging gedaan om de bovenleiding in het schaduwstation op die manier te maken, maar heb alles nadien weer afgebroken. Het ontbreekt mij aan de nodige nauwkeurigheid en het geduld (en misschien ook het juiste gereedschap) om zoiets te maken. Omdat de vijsjes in de dwarsligger van het portaal moeten gevezen worden, kan je na montage geen correcties meer aanbrengen. Op rechte stukken is dan niet zo'n probleem, maar in bochten en boven wisselstraten is het niet altijd evident om de juiste plaats te bepalen voor de draad van de bovenleiding. Bovendien moet je "ondersteboven" solderen om de rijdraad aan de vijsjes vast te solderen. Hierbij moet je er op letten dat het soldeersel geen obstakel vormt voor de stroomafnemer van de locomotief.

In het modelbouwtijdschrift MIBA werd mijn aandacht getrokken door een advertentie van het Zwitserse merk MADER, die onderdelen verkocht voor het bouwen van een tunnelbovenleiding. De palen zijn gemaakt uit koper. Volgens de bijgevoegde bouwbeschrijving kan je de paaltjes met een spijker vastzetten. Een vijsje daarentegen zal meer houvast bieden. De bovenleiding wordt gemaakt uit een railstaaf, die omgekeerd in een sleuf in de paaltjes wordt vastgezet.

Er zijn paaltjes om een zo'n railstaaf in te bevestigen, of twee railstaven naast elkaar. Deze laatste paaltjes worden gebruikt aan wissels. Verder zijn er paaltjes om overspanningen te maken. Afhankelijk van de onderlinge afstand tussen de sporen kan je 5 à 6 sporen overspannen.

Mader - assortiment (23K) Mader - palen enkel en dubbel (27K)
Mader - overspanning sporen (23K) Mader - in de bocht (36K)

De railstaven worden met normale raillassen aan elkaar bevestigd. Bij wissels worden de railstaven naast elkaar gelegd. Op deze punten en ook de raillassen heb ik vastgezet met een beetje soldeersel.

Mader - bevestiging palen (38K) Mader - boven wissels (49K)
Mader - enkele paal (40K) Mader - meerdere sporen (48K)
Mader - overspanning (46K)

Het geheel is nogal flexibel en tegelijk ook stevig. Hou er rekening mee dat je bij een calamiteit in het schaduwstation met de hand bij de locs en wagons moet kunnen. Dat daarbij de bovenleiding wordt geraakt is onvermijdelijk. Als ze stevig is uitgevoerd zal ze niet worden beschadigd bij de eerste de beste aanraking.

De bovenleiding op mijn modelbaan wordt niet functioneel uitgevoerd. Bij een functionele bovenleiding moeten alle onderbrekingen en stopsecties die in de rails zijn aangebracht ook in de bovenleiding worden aangebracht. Het tussenvoegen van isolatoren zou de stevigheid een stuk ondermijnen.

Wanneer U geen menu's ziet klik dan hier

Valid HTML 4.01 Transitional