Opbergsysteem

Waar blijf je met je rollend materiaal? Ik denk dat iedere modelspoorliefhebber vroeg of laat met dat probleem wordt geconfronteerd. Na verloop van tijd heb je meer modellen dan je op de modelbaan kwijt kan. Waar blijf je dan met die modellen ?

Ideaal is dat die modellen in een vitrinekast kunnen worden geplaatst. Als het model dan niet op je baan rondrijdt dan kan je er nog van genieten wanneer het staat te pronken in de kast. Maar niet iedereen heeft de plaats om een vitrinekast te hangen of te zetten, of wat doe je wanneer ook die kast vol is geraakt ?

Bij mij bleven de locs en wagons noodgedwongen in de doos zitten. En alle dozen zaten netjes opgeborgen in kasten. Maar hieraan zijn heel wat nadelen verbonden: de kast heeft nooit de optimale afmetingen om de dozen efficiënt te kunnen stapelen. Bovendien hebben de dozen van verschillende merken andere afmetingen en zelfs van hetzelfde merk zijn er grote verschillen in functie van de grootte van het model. Maar dat vind ik niet het ergste. Wanneer je dan een loc met een bepaalde treinsamenstelling op je baan wil zetten moet je eerst al die dozen bij elkaar zoeken in de kast(en). Bij mij staan de dozen soms 2 rijen achter elkaar waardoor ik soms een halve kast moet uitladen voordat ik aan het model aankan. Bij het uitnemen en telkens terug opnieuw in de doos stoppen van het model heb je kans dat kleine onderdelen afbreken en verloren gaan. In een heel veel gevallen kan je de extra onderdelen die het model compleet maken niet eens aanbrengen op de loc of wagon omdat het model anders niet meer in de doos past. In sommige gevallen kan je zelfs geen koppeling monteren omdat dan het model niet meer in de doos kan.

Het gebrek aan plaats en ook de uitnodiging van een modelbouwclub om eens langs te komen en dan mijn eigen modellen mee te brengen om te laten rijden hebben mij aan het denken gezet voor het maken van een opbergsysteem dat tegelijk kan worden gebruikt als transportdoos.

Het ontwerp is een soort lade waarin verschillende modellen naast elkaar kunnen worden geplaatst. Het model wordt op zijn plaats gehouden door mousse die voldoende klemt. Verschillende lades kunnen op elkaar worden gestapeld. In de kasten wordt een systeem voorzien waardoor elke lade afzonderlijk uit de kast kan worden genomen.

De breedte en hoogte van de modellen zijn min of meer dezelfde, behalve bij goederenwagons. De lengte varieert tussen de 10 en 31 cm (afgerond).

Los ik hiermee nu het plaatsgebrek in de kasten op? Niet helemaal: enerzijds kan ik deze lades wel stapelen in verrijdbare karretjes die ik onder de treintafel kan zetten, net zoals de karretjes die ik gemaakt heb voor het opbergen van mijn gereedschap. Hierdoor creëer ik extra bergruimte. Anderzijds is het zo dat in de dozen dikwijls heel wat ruimte verloren gaat omdat de fabrikant probeert min of meer standaard maten te gebruiken terwijl de modellen voornamelijk in de lengte verschillend zijn. Maar vooral: de modellen hoeven niet meer in en uit de doos waardoor de losse onderdeeltjes kunnen gemonteerd worden.

De lades worden gemaakt uit multiplex van 12 mm dik. In de lades wordt een onderverdeling gemaakt met uitneembare plankjes met een dikte van 8 mm. Op de plankjes zijn strippen van mousse aangebracht. Elke lade wordt afgesloten met een deksel. Op dat deksel zijn eveneens strippen van mousse aangebracht die de modellen naar beneden drukken. Op die manier zit het model min of meer vast geklemd.
Uiteraard moet je de lades, wanneer ze zijn volgeladen met modellen met de nodige voorzichtigheid behandelen. De lades hebben een lengte van 60 cm. Dan kunnen er 12 modellen in één lade. De breedte is 36 cm

Om te kijken of de theorie ook in de praktijk werkt heb ik eerst 2 proefmodellen gemaakt . Alles begint met een enkele ideeen op papier te tekenen.

In deze prototypes heb ik mijn locomotieven getransporteerd naar de Modelspoorexpo te Mechelen, zonder één enkel probleem. De locs blijven goed vastzitten en de kans op beschadigingen is - volgens mij - praktisch uitgesloten. In de ene kist had ik uitsluitend diesellocomotieven zitten, en die zijn minder kwetsbaar. Maar in de andere kist zaten bijna allemaal stomers, met uitstekende attributen (laddertjes, grijpstangen, stoomfluit, ... Geen enkel van deze attributen is afgebroken of beschadigd.

In de kisten die ik later heb gebouwd heb ik geen sporen meer gelegd waarop het rollend materiaal wordt gezet. In de plaats daarvan heb ik op de bodem tuingaas gelegd. Het tuingaas maakt het mogelijk om de wagons in gelijk welke richting in de bakken op te bergen. Het gaas dient er voor dat de wagons niet in alle richtingen wegrijden wanneer de bak wordt geopend. In gesloten toestand worden de locs en wagons op hun plaats gehouden door de mousse die aan het deksel is vastgemaakt.

Zitten er dan geen nadelen aan dit systeem ? Toch wel.
Ten eerste hebben de kistjes een redelijk hoog eigengewicht. Dat zou lager kunnen door minder dik hout te gebruiken, maar dan denk ik dat de stabiliteit in het gedrang komt. Bovendien is er plaats voorzien voor 12 modellen. Als je rekent dat één locomotief tot 500 gr kan wegen dan zit je met een gemiddeld gewicht van 5 tot 6 kg.

Ten tweede: afhankelijk van de modellen die in de kist worden geplaatst blijft er heel wat open ruimte. De afmetingen van de kisten zijn voorzien op de lengte van een reizigersrijtuig op schaal = 303 mm. Die afmetingen zijn ook voldoende de meeste 2 assige wagons op te plaatsen (reizigers of goederen). Het meeste plaatsverlies heb je wanneer de wagons of locomotieven langer zijn dan 14 cm, en dat zijn er in mijn verzameling toch heel wat.

Ten derde: De kisten zijn mooi stapelbaar (wanneer ze dezelfde afmetingen hebben). Maar wanneer ik wil rijden met de modellen die nu net toevallig in de onderste kist zitten kan ik de hele stapel verzetten. Dan ben ik even ver als toen alles in kasten zat en ik een halve kast moest leegmaken om aan één bepaald model te geraken.

Ten vierde: waar blijf ik met de lege verpakkingen. Ik kan die natuurlijk weggooien, maar als ik dan een model wil verkopen dan is dat plots een stuk minder waard omdat de originele verpakking ontbreekt. En later wanneer de kinderen mijn verzameling erven dan is het ook handig dat zij over de dozen beschikken. Ik heb in dezelfde situatie verkeerd toen mijn vader was overleden en ik zijn hele verzameling hebt geërfd.

Enfin. Ik heb nu in het totaal 8 kisten en ga ze zeker gebruiken wanneer ik mijn modellen moet transporten. Enkele modellen waarvan ik geen doos heb zitten nu veilig in de kisten opgeborgen.

k wil ook nog iets uitwerken waarmee ik de bakken gemakkelijk kan verplaatsen maar dat tegelijk ook kan worden gebruikt om de bakken open te zetten om het rollend materiaal in en uit te laden. Het eerste is gemakkelijk: ik maak een onderstel met wielen. Om de tweede doelstelling te realiseren zou dat karretje als een soort van schuivensysteem moeten worden opgevat waarbij ik de in of uit te laden bak bovenaan kan plaatsen. Op zich niet zo moeilijk te realiseren, maar het zou wel een stevig en tegelijk een gemakkelijk demonteerbaar systeem moeten zijn omwille van de transporteerbaarheid van het geheel.

Voor diegenen die interesse hebben om ook zoiets te maken volgt hieronder een werktekening met afmetingen.

Materiaallijst : Multiplex - 12 mm Onderzijde : 600 x 365 Bovenzijde : 600 x 341 Front : 600 x 78 Rug : 600 x 54 Zijpanelen : 2x 108 x 365 Vuren latten (voeten) 45 x 18 mm 2 x 365 mm Balkjes (multiplex 18 mm) 2 x 28 x 600 mm Handvaten Sluitmechanisme Scharnieren

Wanneer U geen menu's ziet klik dan hier